مقدمه:

آلفا-1-آنتی‌تریپسین(AAT)  یک پروتئین حیاتی است که عمدتاً توسط کبد سنتز می‌شود. نقش اصلی این پروتئین، محافظت از بافت‌های بدن، به‌ویژه ریه‌ها، در برابر آسیب ناشی از آنزیم‌های پروتئولیتیک (آنزیم‌هایی که پروتئین‌ها را تجزیه می‌کنند) است. این آنزیم‌ها، مانند الاستاز نوتروفیلی، در پاسخ به التهاب و عفونت آزاد می‌شوند و اگر مهار نشوند، می‌توانند به ساختارهای الاستیک ریه آسیب جدی وارد کنند.

کمبود آلفا یک آنتی تریپسین (AAT)، وضعیتی است که می‌تواند منجر به بیماری‌های مزمن ریوی و گاهی کبدی شود. در این مقاله، به بررسی جامع این اختلال، علل، علائم، روش‌های تشخیصی و راهکارهای مدیریتی آن می‌پردازیم. آزمایشگاه بیوپاتولوژی اریترون با بهره‌گیری از تجهیزات تخصصی، امکان بررسی دقیق این اختلال را فراهم می‌سازد.

آلفا-1-آنتی‌تریپسین( AAT) چیست و چه عملکردی دارد؟

همانطور که اشاره شد، آلفا-1-آنتی‌تریپسین یک مهارکننده سرین پروتئاز (سرپین) است. وظیفه اصلی آن خنثی کردن آنزیم الاستاز نوتروفیلی در ریه‌ها است. گلبول‌های سفید (نوتروفیل‌ها) در پاسخ به عفونت‌ها، آنزیمی به نام الاستاز آزاد می‌کنند که اگر بیش از حد فعال باشد، به ریه آسیب می‌زند. این آنزیم برای از بین بردن باکتری‌ها و پاکسازی بقایای سلولی مفید است، اما اگر فعالیت آن کنترل نشود، می‌تواند به دیواره‌های آلوئول‌ها (کیسه‌های هوایی کوچک در ریه‌ها) آسیب برساند. AAT با اتصال به الاستاز و مهار آن، از این آسیب جلوگیری می‌کند و به حفظ یکپارچگی و عملکرد طبیعی ریه کمک می‌کند.

گلبول‌های قرمز و نوتروفیل‌ها

علل کمبود آلفا یک آنتی تریپسین

کمبود یا نقص در عملکرد AAT می‌تواند به دو دلیل عمده رخ دهد:

1. اتیولوژی ارثی (ژنتیکی):
   شایع‌ترین علت کمبود آلفا یک آنتی تریپسین، یک اختلال ژنتیکی ارثی است. این نقص ناشی از جهش در ژن SERPINA1 است که مسئول تولید AAT می‌باشد. این ژن بر روی کروموزوم 14 قرار دارد. افراد، دو نسخه از این ژن را به ارث می‌برند، یکی از پدر و دیگری از مادر. انواع مختلفی از آلل‌های این ژن وجود دارد که برخی از آن‌ها منجر به تولید AAT طبیعی و برخی دیگر منجر به تولید پروتئین ناقص یا کاهش یافته می‌شوند.
   • آلل M: شایع‌ترین آلل است و پروتئین AAT طبیعی تولید می‌کند. اکثر افراد دارای دو نسخه از این آلل هستند (MM).
   • آلل S: منجر به تولید مقادیر کمتر AAT با عملکرد تقریباً طبیعی می‌شود.
   • آلل Z: شایع‌ترین آلل مرتبط با بیماری شدید است. این آلل منجر به تولید پروتئین AAT با ساختار غیرطبیعی می‌شود که به درستی از سلول‌های کبدی ترشح نمی‌شود و در داخل آن‌ها تجمع می‌یابد. این تجمع می‌تواند منجر به آسیب کبدی شود و همزمان سطح AAT در خون و ریه‌ها به شدت پایین خواهد بود.
     افرادی که دو آلل Z (ژنوتیپ PiZZ) را به ارث می‌برند، شدیدترین فرم کمبود AAT را تجربه می‌کنند. افرادی با ژنوتیپ PiSZ نیز در معرض خطر بیماری ریوی هستند، هرچند معمولاً کمتر از کمبود آلفا یک آنتی تریپسین ارثی بیشتر در جمعیت‌های اروپایی‌تبار گزارش شده است.
2. اتیولوژی اکتسابی:
   در برخی موارد، سطح AAT ممکن است به دلایلی غیر از ژنتیک کاهش یابد. این وضعیت معمولاً در بیمارانی با سندرم‌های نقص پروتئین مشاهده می‌شود، از جمله:
   • بیماری‌های کبدی شدید: از آنجایی که کبد محل اصلی تولید AAT است، بیماری‌های پیشرفته کبدی می‌توانند توانایی کبد در تولید این پروتئین را کاهش دهند.
   • سندرم نفروتیک: در این بیماری، پروتئین‌ها از طریق کلیه‌ها دفع می‌شوند که می‌تواند شامل AAT نیز باشد.
   • سوء تغذیه شدید: کمبود مواد مغذی لازم برای سنتز پروتئین می‌تواند منجر به کاهش سطح AAT شود.

عواقب و بیماری‌های مرتبط با کمبود AAT

صرف نظر از اینکه کمبود آلفا یک آنتی تریپسین ارثی باشد یا اکتسابی، نتیجه نهایی کاهش محافظت ریه‌ها در برابر آنزیم‌های پروتئولیتیک است. این عدم تعادل بین پروتئازها و آنتی‌پروتئازها منجر به تخریب تدریجی بافت ریه می‌شود.

• آمفیزم زودرس: مهم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین پیامد کمبود AAT، بروز آمفیزم شدید، به‌ویژه در قسمت‌های پایینی ریه، در سنین جوانی (معمولاً بین 30 تا 50 سالگی) است. این آمفیزم اغلب در افرادی که سیگاری نیستند یا سابقه کمی از استعمال دخانیات دارند نیز رخ می‌دهد.
• بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD): کمبود آلفا یک آنتی تریپسین علت کمتر از 1% موارد COPD است، اما تشخیص آن اهمیت زیادی دارد زیرا بر رویکرد درمانی و مشاوره ژنتیک تأثیر می‌گذارد.
• برونشکتازی: اتساع غیرطبیعی و دائمی برونش‌ها که می‌تواند منجر به عفونت‌های مکرر ریوی شود، در افراد با کمبود AAT بدون وجود سایر ریسک فاکتورهای واضح نیز دیده می‌شود.
• بیماری کبدی: همانطور که اشاره شد، در نوع ارثی با ژنوتیپ PiZZ،پروتئین AAT غیرطبیعی در سلول‌های کبدی تجمع یافته و می‌تواند منجر به التهاب مزمن کبد (هپاتیت)، فیبروز، سیروز و حتی افزایش خطر سرطان کبد (کارسینوم هپاتوسلولار) در کودکان و بزرگسالان شود.
• پانیکولیت: یک بیماری نادر پوستی که با التهاب بافت چربی زیر پوست مشخص می‌شود، گاهی اوقات در افراد با کمبود AAT دیده می‌شود.

نقش سیگار در فعال‌سازی نوتروفیل‌ها و آزاد شدن آنزیم‌های مخرب ریه در غیاب AAT – زمینه‌ساز آمفیزم زودرس

چه زمانی آزمایش سنجش AAT پیشنهاد می‌شود؟

سنجش سطح AAT سرمی و در صورت لزوم، ژنوتایپینگ، در شرایط و برای گروه‌های خاصی از بیماران توصیه می‌شود:

• بیماران مبتلا به COPD با علائم متوسط تا شدید، به‌ویژه اگر بیماری قبل از سن 50 سالگی شروع شده باشد.
• افرادی که سابقه خانوادگی کمبود آلفا یک آنتی تریپسین یا بیماری‌های مرتبط با آن (مانند آمفیزم زودرس یا بیماری کبدی بدون علت مشخص در خانواده) دارند.
• افراد غیرسیگاری که دچار برونشیت مزمن همراه با انسداد پیشرونده راه‌های هوایی هستند.
• بیماران مبتلا به برونشکتازی که هیچ ریسک فاکتور واضحی برای آن ندارند.
• افراد با سیروز کبدی بدون علت شناخته شده (مانند هپاتیت ویروسی یا مصرف الکل).
• خواهران و برادران، فرزندان و والدین افراد با تشخیص قطعی کمبود

عواملی که می‌توانند بر سطح AAT تأثیر بگذارند

برخی داروها و شرایط می‌توانند سطح سرمی AAT را تحت تأثیر قرار دهند. AAT یک پروتئین فاز حاد است، به این معنی که سطح آن در پاسخ به التهاب، عفونت یا تروما افزایش می‌یابد. این افزایش موقتی می‌تواند کمبود خفیف تا متوسط را پنهان کند.

همچنین، مصرف برخی داروها می‌تواند سطح AAT را کاهش دهد:

• استروژن‌ها
• قرص‌های ضدبارداری خوراکی (OCP)
• استروئیدها (کورتیکواستروئیدها) در مصرف طولانی مدت

بنابراین، هنگام تفسیر نتایج آزمایش AAT، باید این عوامل را در نظر گرفت.

تشخیص کمبود آلفا یک آنتی تریپسین

تشخیص کمبود AAT معمولاً با یک آزمایش خون ساده برای اندازه‌گیری سطح AAT در سرم آغاز می‌شود.

• سطح سرمی AAT: اگر سطح AAT پایین‌تر از حد طبیعی باشد، نشان‌دهنده کمبود احتمالی است.
• فنوتایپینگ یا ژنوتایپینگ: در صورت پایین بودن سطح AAT،آزمایش‌های تکمیلی برای تعیین نوع آلل‌های ژن SERPINA1 (فنوتایپینگ پروتئین یا ژنوتایپینگ DNA) انجام می‌شود. این آزمایش‌ها به تشخیص قطعی نوع کمبود و پیش‌بینی شدت بیماری کمک می‌کنند.

راهکارهای مدیریتی و توصیه‌ها برای بیماران با کمبود AAT

اگرچه در حال حاضر درمان قطعی برای کمبود آلفا یک آنتی تریپسین ارثی وجود ندارد، اما راهکارهای مهمی برای مدیریت بیماری، کاهش پیشرفت آسیب ریوی و بهبود کیفیت زندگی بیماران وجود دارد:

1. ترک کامل استعمال دخانیات: این مهم‌ترین اقدام برای بیماران مبتلا به کمبود AAT است. دود سیگار به شدت آسیب ریوی را تسریع می‌کند و می‌تواند سال‌ها از طول عمر بیماران بکاهد.
2. اجتناب از آلاینده‌های محیطی و شغلی: قرار گرفتن در معرض دود دست دوم، گرد و غبار، مواد شیمیایی و سایر آلاینده‌های هوا باید به حداقل برسد. در صورت لزوم، تغییر شغل یا استفاده از تجهیزات محافظتی مناسب توصیه می‌شود.
3. در افرادی که دچار کمبود شدید AAT هستند (معمولاً با ژنوتیپ PiZZ) و علائم بیماری ریوی دارند، می‌توان از نوعی درمان به نام «درمان جایگزینی» استفاده کرد. در این روش، آلفا یک آنتی تریپسین خالص‌شده از پلاسمای انسان به بدن بیمار تزریق می‌شود تا مقدار این پروتئین در خون و ریه‌ها افزایش یابد. این کار باعث می‌شود روند آسیب‌دیدگی ریه‌ها و پیشرفت آمفیزم کندتر شود. این درمان معمولاً به‌صورت تزریق وریدی منظم (هفتگی یا ماهانه) انجام می‌شود.
4. درمان‌های استاندارد بیماری ریوی: شامل استفاده از برونکودیلاتورها، کورتیکواستروئیدهای استنشاقی، اکسیژن درمانی (در صورت نیاز)، توانبخشی ریوی و واکسیناسیون منظم علیه آنفولانزا و پنوموکوک.
5. مراقبت از کبد: برای افرادی که در معرض خطر بیماری کبدی هستند، پایش منظم عملکرد کبد و اجتناب از مصرف الکل و داروهای آسیب‌رسان به کبد ضروری است.
6. مشاوره ژنتیک: برای بیماران و اعضای خانواده آن‌ها (والدین، خواهر و برادران، فرزندان) مشاوره ژنتیک بسیار مهم است. این مشاوره به درک بهتر الگوی وراثت، ریسک بیماری در سایر اعضای خانواده و لزوم انجام آزمایش AAT در آن‌ها کمک می‌کند.

نتیجه‌گیری

کمبود آلفا یک آنتی تریپسین یک اختلال مهم با پیامدهای بالقوه جدی برای ریه‌ها و کبد است. آگاهی از علائم و نشانه‌های این بیماری، به‌ویژه آمفیزم زودرس یا بیماری کبدی بدون علت مشخص، برای تشخیص زودهنگام حیاتی است. با تشخیص به‌موقع و اجرای راهکارهای مدیریتی مناسب، از جمله ترک سیگار، درمان جایگزینی در موارد واجد شرایط و مشاوره ژنتیک، می‌توان به بهبود کیفیت زندگی بیماران و کاهش سرعت پیشرفت بیماری کمک شایانی کرد. اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان علائمی دارید که ممکن است به این کمبود مرتبط باشد، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

تغییر رنگ ناخن‌ها به بنفش یا آبی، یکی از نشانه‌های هیپوکسی (کمبود اکسیژن) در بیماران مبتلا به آسیب ریوی شدید است.

پرسش‌های متداول

1. آیا کمبود آلفا یک آنتی تریپسین شایع است؟
   خیر، کمبود آلفا یک آنتی تریپسین شدید نسبتاً نادر است و تخمین زده می‌شود که حدود 1 در هر 2500 تا 5000 نفر از نژاد اروپایی را تحت تأثیر قرار دهد. این بیماری کمتر از 1% از کل موارد COPD را تشکیل می‌دهد.
2. آیا همه افراد با کمبود AAT به بیماری ریوی یا کبدی مبتلا می‌شوند؟
   خیر، همه افراد با کمبود AAT لزوماً دچار بیماری نمی‌شوند. عوامل دیگری مانند استعمال دخانیات، عفونت‌های مکرر ریوی و عوامل محیطی در بروز و شدت بیماری نقش دارند. با این حال، خطر ابتلا در این افراد به طور قابل توجهی بالاتر است.
3. آیا کمبود AAT قابل درمان است؟
   در حال حاضر درمان قطعی ژنتیکی برای اصلاح ژن معیوب وجود ندارد. اما درمان جایگزینی با AAT می‌تواند به کند کردن پیشرفت بیماری ریوی در افراد واجد شرایط کمک کند و سایر درمان‌ها نیز برای مدیریت علائم و عوارض در دسترس هستند.

🔰 Reference:
Manual of Laboratory & Diagnostic Tests. Denise D. Wilson. Copyright©️ 2008 by The McGraw-Hill’s Companies, Inc.

توالی‌یابی نسل جدید Next-generation sequencing (NGS)

تشخیص بیماری‌های نادر ژنتیکی را به‌ویژه در کودکان در حد غیرقابل‌ تصوری ممکن ساخته است. در سال 2011 با توالی‌یابی همه ژنوم (whole genome sequencing (WGS در یک کودک مراحل اولیه شروع بیماری التهاب روده تشخیص داده شد. از آن زمان تاکنون بیماری‌های قابل درمان که با روش (Whole Exome Sequencing (WES تشخیص داده می‌شوند به‌طور روزافزون افزایش یافته است

همه آزمایشات WGS یا WES چنین نتایج بالینی مثبتی را به همراه ندارند اما تقریباً همیشه رسیدن به تشخیص برای خانواده‌ها سودمند است. تشخیص مولکولی در کنار سایر مزایایی که دارد امکان تشخیص پس از تولد را هم در حاملگی‌های بعدی فراهم می‌ساز‌د.

علاوه بر اینکه خیال خانواده از تشخیص نهایی طفل آسوده می‌شود، خود کودک هم از تشخیص توسط WGS یا WES سود می‌برد چراکه %50 کودکانی که با این روش بیماری‌شان تشخیص داده می‌شود در نحوه برخورد با بیماری‌شان تغییراتی انجام می‌شود. حتی در مواردی تشخیص زودهنگام می‌تواند به درمان قطعی منجر شود.

گرچه تحقیقات نشان می‌دهند که WGS در تشخیص بیماری‌های ژنتیک می‌تواند منجر به تغییر روش اداره و برخورد با نوزادان بدحال شده و سرنوشت آنها را تغییر دهد، اما گسترش این فناوری به حیطه مهدکودک‌ها یا غربالگری وسیع‌تر نامشخص است.

تغییرات در غربالگری نوزادان

غربالگری نوزادان در 50 سال اخیر تحوالت شگرفی در کاهش و حذف مرگ‌ومیر داشته است. این غربالگری منجر به کشف بیماری در کودکانی شده که به‌ظاهر بدون علامت بوده‌اند و پس از کشف بیماری در مواردی با اقدامات درمانی سرنوشت آنها قابل‌تغییر می‌تواند باشد. فنیل کتونوری اولین مثالی است که در این راستا می‌توان از آن نام برد. این بیماری هدف خوبی برای غربالگری است چراکه خطرناک اما قابل درمان می‌باشد و اقدام درمانی سریع برای پیشگیری از عواقب آن الزام است.

کمیته‌ای در کالج آمریکایی ژنتیک و ژنومیک مأمور شد که بیماری‌هایی را که نیازمند غربالگری هستند مشخص نماید. این گروه 29 بیماری را مشخص کردند که اکنـون آن را به نامRecommended Uniform ScreeningPanel)) RUSP می‌شناسند . بیماری دیگر هم وجود دارند که برای غربالگری آنها اجماعی وجود ندارد چراکه یا در حال حاضر قابل‌درمان نیستند و یا اینکه بسیار نادر می‌باشند. کمیته مذکور این دسته از بیماری‌ها را در اولویت دوم قرار داده است.

انضمام اهدافی خارج از آنچه که تاکنون در غربالگری نوزادان متداول بود اساس غربالگری نوزادان را متحول می‌نماید. غربالگری بر مبنای NGS این توان را دارد که اختلالت بسیار زیادی را کشف کند که در روش سنتی قابل‌شناسایی نبودند و نیز اطلاعات جانبی بسیاری درخصوص این اختلالات ارائه دهد. پیش‌بینی می‌شود که در چند دهه آینده کل ژنوم نوزاد توالی‌یابی شود و این گام نهادن در مسیر طب شخصی‌شده می‌باشد .

اشکالات احتمالیNGS

یکی از مزایایی که برای غربالگری نوزادان با NGS فرض می‌شود این است که آزمایشگاه‌ها می‌توانند بیماری‌های بیشتری را غربالگری نمایند، بی‌آنکه هزینه بیشتری را تحمیل کنند. از نظر تکنیکی این فرض تاحدودی درست است. معذلک اگرچه هزینه WGS در مواردی تا 1000 دلار هم کاهش یافته، اما این عدد شامل هزینه‌های اضافه همچون تجزیه و تحلیل، تفسیر مدیریت نگهداری داده‌ها، مشاوره، عودت نتایج و یا انجام آزمایش‌های تکمیلی جهت موارد مبهم نمی‌باشد. هزینه آزمایش‌های غربالگری نوزادان با تکنیک MS/MS در ایالت‌های مختلف آمریکا بین 30 تا 100 دلار می‌باشد. در برخی ایالات هم انجام این غربالگری برای خانواده‌ها رایگان است. هزینه غربالگری با روش NGS برای سیستم‌های بهداشتی و بیمه‌ها باید به‌دقت بررسی شود و به نظر نمی‌رسد که در حال حاضر بودجه بهداشت عمومی توان پرداخت آن را داشته باشد. برخی از اطلاعاتی که توسط WGS و WES بدست می‌آیند به‌طور مستقیم به درد نوزاد نمی‌خورند، اما امکان ابتلای وی را در آینده به بیماری‌های سخت و یا ناقل یک بیماری بودن را مشخص می‌نمایند.

اخیراً در برخی ایالت‌ها با استفاده از روش‌های WGS و WES بیماری‌هایی را ردیابی می‌کنند که جزو مواردی که به‌طور روتین باید غربال شوند نیستند؛ به‌عنوان مثال در دو ایالت اختلالت ذخیره لیزوزومی شامل بیماری Krabbe غربالگری می‌شوند. این اقدام در حالی انجام می‌شود که اطلعاتی که حاکی از مفید بودن این کار باشد کم است و تفسیر نتایج نیز مشکل می‌باشد.

در حال حاضر آزمایشگاه‌ها قادر به تفسیر اکثر نتایج WGS نیستندپی بردن به اهمیت بسیاری از تغییرات در ناحیه کدکننده بسیار مشکل است. این ناحیه فقط %20 ژنوم را تشکیل می‌دهد. نواحی غیرکدکننده بسیار وسیع‌تر بوده و چالش‌های بزرگ‌تری دارند. یک گزینه این است که تغییرات پاتوژنیک یا احتمال پاتوژنیک گزارش شوند تا موارد مثبت کاذب کاهش یافته و شناسایی افراد مبتلا به حداکثر برسد، اما در حال حاضر در خصوص اینکه چه تغییراتی باید گزارش شوند اجماعی وجود ندارد. از طرفی ارتباط ژنوتیپ و فنوتیپ همیشه سرراست و ساده نیست و تشخیص اینکه چرا و چه زمانی یک فرد با یک پروفایل ژنتیکی خاص علائم بیماری را بروز می‌دهد بندرت همچون فنیل کتونوری ساده و شفاف می‌باشد.

سؤال دیگری که مطرح می‌شود این است که بکارگیری روش‌های NGS چه میزان سرمایه مادی و انسانی بر آزمایشگاه‌های بهداشتی دولتی تحمیل خواهد کرد. در حال حاضر غربالگری نوزادان در آزمایشگاه‌های ایالتی و تحت شرایط استاندارد با اندازه‌گیری فعالیت آنزیم‌ها، متابولیت‌ها و سایر مولکول‌ها انجام می‌شود. آزمایش DNA روتین نیست و تنها در موارد معدودی انجام می‌شود 21(،)22، اما راه‌اندازی آزمایشات NGS محتاج سرمایه‌گذاری وسیع در خصوص نیروی انسانی و تجهیزات می‌باشد. درحال حاضر تعداد معدودی آزمایشگاه در آمریکا قادر به انجام آزمایشات NGS در مقیاس قابل‌قبول می‌باشند . باید دید که آیا آزمایشگاه‌ها می‌توانند از نظر تجهیزات و نفرات خود را با NGS انطباق دهند یا اینکه پارادایم دیگری همچون تمرکز بر آزمایشگاه‌های مرکزی ضرورت می‌یابد.

نکته دیگری که در توسعه غربالگری نوزادان توسط NGS باید مدنظر باشد مسئله رضایت والدین است. با فرض اینکه غربالگری موجب کاهش مرگ‌ومیر کودکان می‌گردد، عده‌ای معتقدند که نیازی به اخذ رضایت والدین جهت امور غربالگری نیست اما درخصوص استفاده از WGS یا WES برای غربالگری الزاماً باید رضایت والدین لحاظ شود و این مسئله‌ای است که می‌تواند در مسیر گسترش این نوع غربالگری مانع ایجاد نماید.

چگونگی برخورد با نتایج نامطمئن

غربالگری نوزادان به شناسایی افراد مبتلا کمک می‌کند و در عین‌حال تلاش دارد که از موارد مثبت کاذب اجتناب کند، ولی یک آزمایش غربالگری صرف‌نظر از روش انجام آن حتماً موارد مثبت کاذب هم دارد. در یک بررسی آینده‌نگر که بر روی 1696 نوزاد سالم انجام شد، نتایج غربالگری مرسوم با غربالگری نوزاد و والدین به‌وسیله WGS مقایسه گردید. غربالگری با WGS برای 163 اختلال متداول بود. میزان موارد نامطمئن با روش WGS در مقایسه با غربالگری متداول بسیار زیاد بود %90( در مقایسه با .)%0/013 بیشتر این یافته‌ها مربوط به تغییراتی بودند که اهمیت آنها مشخص نیست.[Variants of Unknown Significance (VUS)]

یک راه‌حل این است که VUSها گزارش نشوند اما این اقدام به‌منزله از قلم افتادن تغییراتی می‌تواند باشد که واقعاً پاتوژنیک هستند.

در این مطالعه بخصوص غربالگری روتین از WGS در میزان تشخیص موارد مبتلا پیشی گرفت. با غربالگری روتین 4 نوزاد از پنج نوزاد مبتلا شناسایی شدند درحالی‌که با روش WGS، 2 تن از آنها تشخیص داده شدند. این یافته‌ها حکایت از برخی اشکالات در غربالگری نوزادان توسط NGS می‌نماید که می‌تواند به علت وجود آلل‌های غیرقابل شناسایی یا غیرقابل تفسیر و سایر اشکالات در توالی‌یابی ژن‌ها باشد.

اما از طرف دیگر مقدار مثبت کاذب در روش WGS کمتر بوده و قادر به شناسایی علت ایجاد اختلل می‌باشد و به نمونه کمتری هم نیاز دارد.

سؤالی که هنوز پاسخ داده نشده این است که محدوده اختلالاتی که توسط غربالگری به‌وسیله NGS قابل کشف هستند ولی روش غربالگری روتین قادر به کشف آنها نیست کجا قرار دارد. پیشنهاد نویسندگان این است که این دو روش به‌طور توأمان بکار گرفته شوند تا بتوان به پاسخ این سؤال دست یافت. گرچه محدودیت‌های مالی مانع بزرگی در این مسیر محسوب می‌شود.

گام‌های بعدی برای دولتمردان و دانشمندان

غربالگری نوزادان به روش NGS احتمالا در آینده جایگزین روش فعلی غربالگری شده و یا در کنار آن بکار گرفته خواهد شد. چالش‌هایی همچون هزینه آزمایش، استانداردهایی برای اینکه کدام ژن‌ها بررسی شوند، زیرساخت‌ها و آموزش جامعه پزشکی در این مسیر شکل خواهند گرفت و تبعات ناشی از نتایج آزمایش های غیرواقعی تشخیص بیماری سل که اکثراً پنهان هم می ماند، متوجه مسئولین مراکز درمانی وآزمایشگاه های ارجاع دهنده نمونه ها خواهد بود.

نبع:  مجله اخبار آزمایشگاهی جلد158

خون یکی از مهم ترین بافت های بدن است و نقش اساسی را در بدن هر فرد ایفا می کند. خون متشکل از ساختار هایی به نام گلبول های سفید، گلبول های قرمز و پلاکت هاست. هرکدام از این ساختار ها وظایف مربوط به خود را بر عهده دارند. خون به علت نوع فعالیتش همواره در معرض آلودگی قرار دارد به همین سبب هر چند وقت یکبار لازم است تا به پاکسازی آن بپردازید.

پاکسازی خون در منظر طب سنتی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. طب سنتی که بر اساس طب مزاجی بنا نهاده شده است، برای پاکی و صافی خون از سموم مختلف و حفظ سلامتی تن، نقش فوق العاده‌ای قائل است. به عبارتیتصفیه خون هم در پیشگیری از بیماری موثر بوده و هم در درمان بیماری تاثیرگذار است.

آیا برای پاکسازی خون به رژیم غذایی یا محصول خاصی نیاز داریم؟

خون مسئول انتقال تمام مواد در بدن است، از اکسیژن گرفته تا هورمون ها، عوامل لخته کننده خون، قند و سلول‌های سیستم ایمنی. در حقیقت برای پاکسازی خون نیازی به یک رژیم غذایی خاص و گران یا خرید انواع مکمل‌ها ندارید.
کبد و کلیه‌های شما با از بین بردن مواد زائد پاکسازی بدن را به خوبی انجام می‌دهند؛ بنابراین بهترین روش برای پاکسازی طبیعی خون این است که به هر طریقی به کلیه‌ها و کبد خود کمک کنید عملکرد خود را به خوبی انجام دهند.
در ادامه به غذا‌ها و گیاهانی اشاره می‌کنیم که برای حفظ سلامت و تقویت این دو اندام حیاتی، کبد و کلیه ها، ضروری هستند.

خون سه عملکرد مهم را در بدن انجام می‌دهد:

انتقال: خون گاز‌هایی مانند اکسیژن و دی اکسید کربن را از ریه‌ها به سایر قسمت‌های بدن و بالعکس انتقال می‌دهد. به علاوه خون مواد مغذی را از سیستم گوارشی به سایر قسمت‌های بدن می‌برد و مواد زائد، هورمون‌ها و سایر سلول‌ها را نیز در بدن حرکت می‌دهد.
محافظت: خون حاوی سلول‌های سفید است که میکروارگانیسم‌های مهاجم را از بین می‌برد و همچنین دارای پلاکت‌هایی برای انعقاد خون و به حداقل رساندن آسیب ناشی از خونریزی است.
تنظیم: خون به تنظیم pH بدن، حفظ تعادل آب و دمای بدن کمک می‌کند.
خون دارای مسئولیت‌های زیادی است، بنابراین عجیب نیست که همه ما به دنبال راهی برای پاکسازی خون خود و از بین سموم آن هستیم.
خوشبختانه خون سیستمی دارد که از فرایند سم زدایی بدن و پاکسازی مواد زائد از خون محافظت می‌کند که این دو سیستم همانطور که بیان شد شامل دو عضو مهم کلیه‌ها و کبد هستند.
کبد: این عضو در قسمت بالا و سمت راست معده قرار دارد و به تبدیل غذا به انرژی کمک می‌کند. به علاوه کبد سمومی مانند الکل، فلزات مضر و دارو‌ها را به مواد غیر مضر تبدیل می‌کند و این اطمینان را می‌دهد که این مواد از بدن خارج شوند.
کلیه‌ها: کلیه‌ها دو عضو لوبیایی شکل هستند که مسئول فیلتر کردن خون و رفع مواد زائد از خون هستند.
فرایند طبیعی پاکسازی بدن شامل، روده ها، پوست، طحال و سیستم لنفاوی می‌شود.
مکمل‌های زیادی وجود دارد که ادعا می‌شود به پاکسازی خون کمک می‌کنند. گرچه ترکیبات این مکمل‌ها با محافظت از عملکرد کبد و کلیه‌ها به طور غیر مستقیم به خون کمک می‌کند، اما شواهدی در این مورد وجود ندارد که این مکمل‌ها تاثیر مستقیم بر پاکسازی خون و حذف مواد زائد از بدن دارند.

بهترین غذا‌ها برای سم زدایی خون

هیچ غذای خاص و معجزه گری برای پاکسازی خون و اندام‌های داخلی وجود ندارد. یک رژیم غذایی سالم که سرشار از میوه‌ها و سبزیجات است یک شروع خوب محسوب می‌شود.
در ادامه غذا‌هایی معرفی می‌شوند که تاثیر مثبت بر روی توانایی کبد و کلیه‌ها برای پاکسازی خون و فیلتر مواد زائد دارند.

آب
یکی از بهترین روش‌ها برای بهبود عملکرد کلیه‌ها نوشیدن آبکافیست. کلیه‌ها برای حذف مواد زائد از بدن به آب وابسته هستند. به علاوه آب به باز شدن عروق خونی کمک می‌کند و در نتیجه خون بهتر در داخل رگ‌ها جریان دارد. کم آبی شدید بدن می‌تواند منجر به آسیب دیدن کلیه‌ها شود.
در طول روز ادرار شما باید به رنگ زرد روشن یا بی رنگ باشد. به گفته متخصصین و پزشکان شما در روز باید به اندازه ۶ فنجان ادرار دفع کنید.
میزان آب کافی برای هر کس متفاوت است. یک قانون کلی در این مورد وجود دارد که نوشیدن ۸ لیوان آب را در روز توصیه می‌کند، اما اگر ورزش می‌کنید یا وزن زیادی دارید، بیش از ۸ لیوان آب در روز نیاز خواهید داشت. به علاوه مردان بیشتر از زنان به آب احتیاج دارند.

سبزیجات کریستالی
سبزیجات کریستالی اغلب به مبتلایان به بیماری کلیه توصیه می‌شود. این سبزیجات سرشار از آنتی اکسیدانو مواد مغذی هستند. به علاوه مشخص شده که این سبزیجات خطر بروز انواع سرطان ها، از جمله سرطان کلیه را کاهش می‌دهد.
به علاوه چگونگی مصرف این سبزیجات نیز متفاوت است. شما می‌توانید آن‌ها را پخته، بخار پز و کباب شده مصرف کنید یا به سوپ خود اضافه کنید.

بلوبری
بلوبری سرشار از آنتی اکسیدان است که می‌تواند از آسیب دیدن کبد جلوگیری کند. بررسی‌های انجام شده روی نمونه‌های حیوانی نشان داد که بلوبری می‌تواند به حفظ سلامت کبد کمک کند. بلوبری را نیز می‌توانید به شکل تازه مصرف کنید یا به غذای خود اضافه کنید.

کرنبری
کرنبری نیز ادرار آور است. بررسی‌ها نشان داده کرنبری مانع اتصال باکتری‌ها مجاری ادرار می‌شود که این امر از بروز عفونت در کلیه‌ها جلوگیری می‌کند. برای بهره بردن از مزیت‌های کرنبری می‌توانید آن را به سالاد یا غذای خود اضافه کنید.

قهوه
نوشیدن قهوه دارای اثرات محافظتی بر روی کبد است. بررسی‌ها نشان داده اند نوشیدن قهوه خطر بروز سیروز کبدی را افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن کبد کاهش داده و همچنین خطر بروز سرطان کبد را کاهش می‌دهد.
قهوه خطر مرگ و میر را در افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن کبد کاهش می‌دهد و واکنش بدن به درمان‌های ضد ویروسی را در افراد مبتلا به هپاتیت C. بهبود می‌بخشد. مزایای قهوه احتمالا مربوط می‌شود به توانایی قهوه برای پیشگیری از تجمع چربی و کلاژن در کبد.

سیر
سیر طعم خاصی به غذا می‌دهد و دارای خواص ضد التهابی است که به کاهش کلسترول و فشار خون کمک می‌کند. فشار خون بالا به رگ‌های خونی در کلیه‌ها آسیب می‌زند، بنابراین لازم است فشار خون به طور مرتب چک شود.

گریپفروت
گریپفروت سرشار از آنتی اکسیدان است و به کنترل التهاب در بدن کمک می‌کند. بررسی‌های انجام شده در مورد تاثیرات گریپفروت در نمونه‌های حیوانی رضایت بخش بوده است.
این بررسی‌ها نشان داده اند که آنتی اکسیدان موجود در گریپفروت می‌تواند از کبد و آسیب‌های ناشی از الکل محافظت کند.

سیب
سیب حاوی مقدار زیادی فیبر محلول به نام پکتین pectin است. فیبر محلول به تنظیم سطح قند خون بدن کمک می‌کند. از آنجایی که قند خون بالا می‌تواند به کلیه‌ها آسیب بزند، هر چیزی که به تنظیم آن کمک کند، می‌تواند تاثیر غیر مستفیم و مثبت بر روی سلامت کلیه‌ها داشته باشد. سیب، به ویژه با مقدار کمی کره بادام زمینی یک میان وعده خوب محسوب می‌شود.

ماهی
برخی انواع ماهی ها، مانند ماهی سالمون، تن و ساردین، حاوی مقدار زیادی اسید چرب امگا ۳ هستند. اسید‌های چرب امگا ۳ سطح تری گلیسرید و فشار خون را کاهش می‌دهد که هر دو عوامل آسیب رسان به کلیه‌ها و کبد هستند.
به یاد داشته باشید که ماهی سرشار از پروتئین است. اگر دچار بیماری کلیوی هستید، باید میزان مصرف غذا‌های پروتئینی خود را کم کنید. خوردن مقدار زیادی پروتئین کار کلیه‌ها را سخت‌تر می‌کند.

منبع : باشگاه خبرنگاران جوان